Breaking news
Zapraszamy do współpracy w 2024 r.! Po więcej informacji skontaktuj się z nami mailowo: [email protected]

 

Polska może w przyszłości zastosować systemy hybrydowe w kierunku rozwoju łączności krytycznej. O wykorzystaniu sieci szerokopasmowych można myśleć dopiero po upowszechnieniu standardu TETRA.

Bezpieczeństwo łączności krytycznej, której używają m.in. służby, energetyka i duży przemysł, zależy od jakości technologii. Możliwymi rozwiązaniami mogą być LTE 450, LTE700 czy system 5G. Niestety, z powodu braków w funkcjonalności i sprzęcie, żadna z tych sieci nie może dziś w pełni zastąpić standardu TETRA.

TETRA jest stosowana niemal w całej Europie. Polska jest ostatnim krajem Unii Europejskiej, który nie posiada ogólnokrajowego systemu łączności, dzięki któremu służby ratunkowe, porządkowe, przemysł i energetyka mogłyby skutecznie i bezpiecznie komunikować się na co dzień. Jest to szczególnie ważne w sytuacjach kryzysowych.

Zwolennicy technologii szerokopasmowych uważają, że Polska ma szanse stać się lokalnym liderem tego rozwiązania (w kontekście 5G twierdzi tak portal infowire.pl) [1]. Miałoby to nastąpić poprzez niezwłoczne wdrożenie łączności szerokopasmowej dla służb profesjonalnych. Jednak nasuwa się tu pytanie: za ile i kiedy? Szukając odpowiedzi warto przyjrzeć się innym państwom, które zastosowały te rozwiązania. Rozwiązania, które – warto tutaj podkreślić – nie są ani tanie, ani szybkie w realizacji.

Łączność szerokopasmowa w Europie

Przykładem niech będzie Wielka Brytania. Łączność, realizowana przy wykorzystaniu infrastruktury operatorów sieci publicznych LTE (EE i Vodafone) stopniowo zastępuje tam standard TETRA. Warto jednak zaznaczyć, że projekt ten ulega kolejnemu opóźnieniu i zostanie ukończony najprawdopodobniej w 2025 roku. Warto dodać, że jak dotąd przedsięwzięcie opiewa na niebagatelną sumę 10 mld funtów. Oznacza to, że przy ok. 302 tys. użytkowników końcowych docelowej sieci koszt wyniesie ok. 33 tys. funtów per capita.

Od rozpoczęcia wdrażania ESN (ang. Emergency Services Network – sieć służb ratunkowych) w roku 2017, wybudowano w Wielkiej Brytanii ponad 950 nowych i przebudowano ok. 19 tys. masztów i lokalizacji. System, wykorzystując publiczną sieć brytyjskiego operatora komórkowego EE, pozwala korzystać z niej użytkownikom łączności krytycznej z zachowaniem pierwszeństwa przed klientami komercyjnymi. Jednakże sieć ESN wciąż odbiega w pewnym stopniu od standardu TETRA. Mowa tu chociażby o PTT (ang. Push to talk, czyli tryb walkie-talkie: naciśnij i mów) i połączeniach w trybie bezpośrednim między użytkownikami – ESN wciąż ma problemy z realizacją łączności w tym zakresie. Jednakże, pomimo wielu mankamentów (wspomniane opóźnienie projektu, wymienione niedoskonałości rozwiązań) Wielka Brytania jest w tej komfortowej sytuacji, że posiada działającą sieć TETRA.

Inne państwa, takie jak Niemcy, Hiszpania, Szwecja czy Norwegia wyciągnęły wnioski z przykładu brytyjskiego. Ich aktualne strategie przewidują rozwój sieci łączności krytycznej w modelu hybrydowym (TETRA+LTE/5G itp.), w którym TETRA nadal będzie pełnić funkcję podstawowego środka łączności spełniającego wymogi Komunikacji Krytycznej (ang. Mission Critical).

Jeśli Polska zdecyduje się na budowę w obszarze łączności krytycznej systemu szerokopasmowego, należy oczekiwać, że zajmie to od 7 do 10 lat, a koszta wyniosą minimum kilkadziesiąt miliardów złotych. Jaką przyszłość oznacza to więc dla tego projektu?

Energa dzieli się TETRĄ

W roku 2019 swoją sieć TETRA uruchomiła Energa z Grupy ORLEN w celu wsparcia służb technicznych, aby mogły one jak najszybciej usuwać skutki awarii i przywracać dostawy energii elektrycznej. Od momentu uruchomienia sieci, Energa zaczęła się nią dzielić praktycznie z każdą chętną instytucją. Skorzystanie z zasięgu i funkcjonalności sieci jest możliwie dzięki spółce Enspirion, należącej do Grupy Kapitałowej Energa. Daje to użytkownikom łączność zarówno na potrzeby codziennej działalności jak i w sytuacjach awaryjnych.

Oprócz Grupy Energa, decyzję o budowie i dokończeniu swoich sieci TETRA podjęły Tauron oraz Enea. Stwarza to perspektywę na przyszłość dla rozwiązań łączności szerokopasmowej. Aby jednak zrealizować ten pomysł, trzeba byłoby najpierw postąpić jak Brytyjczycy – wykorzystać standard TETRA równolegle z nowym system, czyli wdrożyć wariant hybrydowy.

Standardy LTE oraz TETRA różnią się przeznaczeniem. Pierwszy powstał dla usług publicznych – czyli dla każdego z nas, z naciskiem na transfer znacznej ilości danych z możliwie dużymi prędkościami. TETRA została zaprojektowana na użytek profesjonalnych służb z nastawieniem na grupową łączność głosową, szybkość zestawienia połączenia i niezawodność.

Organizacja 3GPP zajmująca się rozwojem standardów łączności podjęła prace nad dostosowaniem standardu LTE do wykorzystania w łączności krytycznej (tzw. usługi MCx), ale droga od wypracowania standardu do gotowości operacyjnej urządzeń jest jeszcze daleka.

Kierunek: systemy hybrydowe

Kiedy w debacie publicznej porusza się tematykę branżową, często dochodzi do mylenia pojęć łączności dla energetyki w kontekście transformacji i łączności krytycznej. Z całą pewnością potrzebujemy systemu łączności dla akwizycji danych pomiarowych na masową skalę, czy też zarządzania rozproszoną generacją lub elementami IoT. Jednakże takie rozwiązanie nie musi spełniać wymagań stawianych systemom łączności krytycznej. Jest to po prostu ekonomicznie nieuzasadnione. Analizy wykazują, że prawidłową ścieżką rozwoju systemów łączności profesjonalnej jest budowanie systemów hybrydowych. Dopiero w ostatnim etapie, kiedy systemy szerokopasmowe osiągną odpowiednią dojrzałość technologiczną i produktową, a także stanieją, będzie można ostatecznie zrezygnować z TETRA.

Postęp w rozwoju łączności szerokopasmowej jest konieczny i nieodwracalny. Nie oznacza to jednak, że przełączenie na nowe technologii łączności w obszarze mission critical nastąpi z roku na rok. Przez najbliższe lata systemy TETRA pozostaną podstawowym rozwiązaniem bezpiecznej łączności głosowej, która zgodnie ze znaną wszystkim zasadą pareto, za 20% kosztów wdrożenia nowej technologii szerokopasmowej, realizuje 80% oczekiwanych przez użytkowników funkcjonalności.

 

[1] 15.03.2021 „5G przyspieszy inteligentny rozwój obszarów wiejskich”, https://infowire.pl/generic/release/653329/5g-przyspieszy-inteligentny-rozwoj-obszarow-wiejskich, dostęp: 20.03.2021

 

Fot. Enspirion

 

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy ARTSMART Izabela Żylińska. Więcej w Regulaminie.

© Artykuł sponsorowany