Breaking news
Zapraszamy do współpracy w 2024 r.! Po więcej informacji skontaktuj się z nami mailowo: [email protected]

Standardowo OSD oczekują pierwszych dostaw po 2 miesiącach od podpisania umowy, niestety w obecnej problematycznej sytuacji na rynku komponentów, staje się to technicznie niewykonalne – mówi Piotr Golik, Prezes Zarządu Esmetric Sp. z o.o., partner Elgama Elektronika.

 

Piotr Golik
Prezes Zarządu Esmetric Sp. z o.o., partner Elgama Elektronika

Rozmawiała: Izabela Żylińska

 

Jakie są największe zagrożenia w realizacji wymogów ustawowych dotyczących harmonogramu wdrażania inteligentnego opomiarowania u indywidualnych odbiorców końcowych?

Założenia ustawowe są z jednej strony bardzo ambitne, z drugiej strony bardzo ryzykowne. Pozostało raptem trochę ponad dwa lata, aby:

  • Przeprowadzić postępowanie przetargowe.
    Średni czas od momentu publikacji do podpisania umowy z wykonawcą to 6 miesięcy.

  • Rozpocząć dostawy.
    Standardowo OSD oczekują pierwszych dostaw po 2 miesiącach od podpisania umowy, niestety w obecnej problematycznej sytuacji na rynku komponentów, w której niejednokrotnie producenci mikroprocesorów mogą zaoferować dostawy komponentów po okresie nie krótszym niż 12 miesięcy (!!!), staje się to technicznie niewykonalne.

  • Zainstalować liczniki.
    Aktualnie na rynku jest duży problem z ekipami monterskimi, które po czasie przestoju podczas pandemii, albo się przekwalifikowały i zajęły czymś innym, albo są na tyle ograniczone osobowo, że nie są w stanie podołać takiej skali. Analizując ostatnie postępowania na usługi wymian liczników u poszczególnych OSD, można wywnioskować, że firmy nie składają ofert na takie usługi w ogóle, albo jak składają to przekraczają one prawie dwukrotnie budżet zamawiającego.

  • Przeprowadzić wdrożenie i clean-up.
    Trzeba pamiętać, że wdrożenie inteligentnego opomiarowania to nie są tylko dostawy, szczególnie, jak mówimy o technologii PLC. To jest cały, długi i żmudny proces, w którym doświadczone w tej dziedzinie osoby techniczne analizują sieć niskiego napięcia i podnoszą skuteczność odczytu licznika po instalacji na sieci. Będąc osobiście zaangażowany w clean'upy prawie wszystkich wdrożeń, które do tej pory odbyły się w Polsce, należy założyć, że taki proces trwa od 1,5 do 3 lat, jeżeli mówimy o skali wdrożenia ponad 100 tysięcy liczników w jednym czasie u danego OSD.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że w Polsce pomimo mnogości dostawców, tak naprawdę nie ma wielu kompetencji wdrożeniowych. Wykonawcy przeważnie zajmowali się dostawami liczników, a nie uruchomieniem odczytów na masową skalę. Ustawa i rozporządzenie przewiduje, że liczniki nie tylko zostaną zainstalowane, ale muszą spełnić określone wymagania techniczne w tym Załącznik nr 4 do rozporządzenia określający wskaźniki niezawodności komunikacji.

Wykształcenie ludzi po stronie wykonawców, którzy będą w stanie przeprowadzić tak duże wdrożenia bez powielania błędów powodujących kolejne opóźnienia w implementacji, jest zadaniem czasochłonnym i wymagającym przede wszystkim praktyki z daną technologią komunikacyjna, którą można zdobyć tylko poprzez uczestnictwo w rzeczywistych wdrożeniach.

To co opisałem powyżej składa się na wrażenie, że aby podołać tej skali do pierwszego progu, czyli końca 2023 roku, OSD powinni w nadchodzących tygodniach publikować postępowania przetargowe, aby zdążyć do końca 2023 roku ze spełnieniem wskaźników niezawodności komunikacji.

 

Jakie moce produkcyjne inteligentnych liczników powinny być zapewnione, aby sprostać wymaganiom ustawowym dotyczącym terminów wdrożeń?

W naszej ocenie niezbędne jest zapewnienie mocy produkcyjnych na poziomie od 1,5 mln do około 2,5 mln liczników rocznie. Wynika to wprost z wyliczenia liczby liczników do wdrożenia w okresie: do końca 2023 oraz następnie kolejnych interwałach do końca 2028, odjąć te liczniki, które obecnie są zainstalowane u poszczególnych OSD i mogą zostać zakwalifikowane jako LZO.

 

Jaka wg Państwa technologia powinna być wiodąca w komunikacji pomiędzy systemem AMI a licznikiem zdalnego odczytu w kontekście planowanego rozporządzenia licznikowego?

Mamy tak naprawdę dwie możliwości:

  • szeroko pojęte technologie radiowe: w tym w pasmach komercyjnych, ale również w pasmach otwartych takich jak 169 MHz czy 868 MHz,
  • PLC (Power Line Communication).

Na wstępie trzeba otwarcie powiedzieć: nie ma technologii uniwersalnej. Zarówno technologie radiowe posiadają swoje ograniczenia np. w pokryciu, jak również technologie PLC posiadają swoje np. w występujących zakłóceniach na sieci niskiego napięcia. Nie jest natomiast prawdą, a przynajmniej praktyka wdrożeniowa tego nie potwierdza, że PLC nie nadaje się do terenów słabiej zurbanizowanych. Zdecydowanie mniejsza skala zakłóceń jest na rozległych terenach mało zurbanizowanych, natomiast w miastach, gdzie liczba odbiorców liczonych per stacja transformatorowa jest zdecydowanie większa, są one zjawiskiem częstym.

Trzeba zdawać sobie sprawę z zalet i ograniczeń każdej z nich. Patrząc z perspektywy czasu wszystkich wdrożeń, które były realizowane w Polsce to największe znaczenie ma dobór odpowiedniego partnera technologicznego, który jest w stanie skutecznie dobrać odpowiednią technologię do danych uwarunkowań konkretnego OSD, a następnie przeprowadzić skuteczny clean-up zapewniający oczekiwane wskaźniki niezawodności komunikacji.

 

Czy wg Państwa zamawiający (OSD) powinni ogłaszać postępowania w podziale na kilka zadań, aby dostawcy mieli większe szanse na wygranie zamówienia?

Zdecydowanie tak. To był głos rynku od wielu lat i jak widać po ostatnich postępowaniach przetargowych, zamawiający wysłuchali tego głosu. Korzyści są po obydwu stronach, zarówno zamawiających, jak i dostawców. Dostawcom zdecydowanie łatwiej planować działalność biznesową, gdzie prawdopodobieństwo wygrania postępowania, nawet w małej części, jest większe. Zamawiający natomiast minimalizują ryzyko w przestoju w dostawach, które bardzo często spowodowane są przez czynniki zewnętrzne, niezależne od wykonawców.

 

Dziękuję za rozmowę.

 

 

Przyczytaj pozostałe opinie
dostawców liczników inteligentnych!

 

 

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy ARTSMART Izabela Żylińska. Więcej w Regulaminie.