3 października 2016 r. w siedzibie Polskich Sieci Elektroenergetycznych w Konstancinie-Jeziornej odbyła się III Konferencja „Inteligentne Energetyka”, której tematem przewodnim były „Magazyny Energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym”. W trakcie spotkania przyjrzano się dostępnym na rynku zasobników energii, przedstawiono aktualne wdrożenia z Polski i ze świata oraz omówiono kwestie regulacyjne i finansowanie.

Wsparcia merytorycznego przy organizacji III Konferencji „Inteligentne Energetyka” – „Magazyny Energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym” udzielił naszemu wydawnictwu Operator Sieci Przesyłowych – firma Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Podczas pracy nad programem wydarzenia przygotowanych zostało 7 kluczowych pytań, na które odpowiedzi szukano w panelu dyskusyjnym podsumowującym spotkanie. Jednak zanim prelegenci mieli możliwość otwartego porozmawiania na temat obecnego kształtu rynku magazynowania energii w Polsce, partnerzy konferencji przedstawili swoje prezentacje.

Otwarcie konferencji

III Konferencję „Inteligentne Energetyka” – „Magazyny Energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym” oficjalnie otworzył swoim wystąpieniem Prezes PSE S.A. – Eryk Kłossowski. Stwierdził, że energetyka jest na zakręcie właśnie ze względu na technologię, jaką jest magazynowanie energii.

– Według analiz przedstawianych przez firmy konsultingowe magazynowanie sprzęgnięte np. z generacją rozproszoną zaczyna być obiecujące – powiedział Prezes PSE. – KPMG dla Wielkiej Brytanii wyliczyło, że instalacja w domku jednorodzinnym składająca się z panelu fotowoltaicznego na dachu i baterii w piwnicy pozwala pokryć 50% zapotrzebowania na energie elektryczną z własnego źródła wytwórczego. Natomiast Roland Berger podał dla Belgii liczbę 67%. Dodatkowo krzywa uczenia się tej technologii sprawia, że zbliżamy się do NPV równego zero dla takiej instalacji prosumenckiej.

Prezes dodał, że z punktu widzenia OSP magazynowanie na skalę przemysłową na dziś oferuje jedynie regulację pierwotną. Zauważył, że za parę lat magazynowanie stanie się ważnym graczem i że od tej technologii nie ma odwrotu – wg Komisji Europejskiej ma być bardzo ważnym elementem dla integracji energetyki odnawialnej i dla DSR.

– Magazynowanie jest przyszłością i zmieni całkowicie krajobraz energetyki – podsumował swoje wystąpienie Eryk Kłossowski.

Sesja I – Technologie magazynowania energii. Przegląd / Zastosowanie / Perspektywy rozwoju

Pierwszą sesję otworzyła prezentacja Mariusza Kłosa z Politechniki Warszawskiej, w ramach której prelegent wyjaśnił czym są zasobniki energii i dokładnie opisał dostępne na rynku technologie magazynowania energii elektrycznej. Poinformował, że tego typu rozwiązania stosuje się w celu usprawnienia pracy systemu elektroenergetycznego. Przedstawił również główne obszary zastosowań zestawione w cztery niezależne grupy, tj.: wsparcie dla odnawialnych źródeł energii, wsparcie dla odbiorcy końcowego, wsparcie dla podsektora wytwórczego, wsparcie dla podsektora związanego z przesyłem i dystrybucją energii elektrycznej.

Kolejny prelegent – Ilja Pawel z firmy ViZn Energy – zaprezentował zalety magazynowania energii elektrycznej przy zastosowaniu technologii baterii przepływowych. Wskazał, że urządzenia tego typu są bezpieczne (nietoksyczne, niepalne, niezagrożone wybuchem, łatwe w utylizacji). Przeznaczone są do długotrwałej eksploatacji, która w porównaniu do innych rozwiązań jest tania. Technologia zapewnia dużą elastyczność. Stosuje się tu podejście modułowe do oferowanych produktów.

Przedstawiciel firmy Hoppecke – Sławomir Kanoza – opowiedział o koncepcjach systemów magazynowania energii rozwijanych przez reprezentowane przez jego osobę przedsiębiorstwo. Bartłomiej Steczowicz z Teraz Energia pokazał polską technologię zarządzania rozproszoną generacja i magazynami energii elektrycznej, czyli operatora efektywności energetycznej elektrowniapolska.pl oraz magazyn chłodu Zimorodek. Wg tego prelegenta nasz kraj ma bardzo duży potencjał na lokalizacje zasobników energii w ramach sieci energetycznej. Natomiast Robert Lis z Politechniki Wrocławskiej przedstawił koncepcję układu magazynowania energii współpracującego z instalacją PV oraz elektrownią wodną z generatorami asynchronicznymi.

Bartosz Iwicki z firmy Emu, który był ostatnim prelegentem sesji pierwszej zachęcał do bliższego zapoznania się z technologią akumulacji energii w KSE przy zastosowaniu magazynów sodowo-jonowych. Jak podkreślił akumulatory AHI są bezpieczną, przyjazną środowisku, cechującą się długą żywotnością i prostotą alternatywą akumulatorów ołowiowo-kwasowych i litowo-jonowych. Zapewniają bezpieczną dla ludzi i środowiska, długoletnią eksploatację w systemach zasilania „czystą” energią.

Sesja II – Projekty magazynów energii. Doświadczenia z realizacji

Sesję II otworzyło wystąpienie Mieczysława Wrocławskiego z Energa-Operator, czyli pierwszego w Polsce Operatora Systemu Dystrybucyjnego, który we wrześniu br. zakończył realizację projektu modułowego magazynu energii elektrycznej w Lokalnym Obszarze Bilansowania. Zaznaczył, że spółka w LOB z zasobnikiem energii będzie realizować testy usług systemowych i regulacyjnych.

Kolejne wystąpienie należało do Patrona Merytorycznego – Polskich Sieci Elektroenergetycznych, które reprezentował Wojciech Lubczyński. Ekspert powiedział czym są usługi systemowe i jak do ich świadczenia można wykorzystać zasobniki energii. Zaprezentował też założenia projektu obejmującego wdrożenie systemu Special Protection Scheme na ograniczonym obszarze północnej części Polski wraz z magazynem energii elektrycznej.

Pozostałe trzy prelekcje należały do dostawców technologii, czyli firm: ABB, Atende / Younicos AG i LG CNS (Partner Strategiczny). Osoby prezentujące skupiły się na przedstawieniu dostępnych na rynku technologii, ich zaletach i dotychczas zrealizowanych wdrożeniach na świecie.  Michał Ciąćka z ABB dokonał przeglądu platform przekształtnikowych i pokazał pierwszy magazyn energii dostawcy, jaki został zrealizowany w Polsce dla Politechniki Łódzkiej. Alexander Schoenfeldt przedstawił firmę Younicos jako integratora systemów bateryjnych, który ma w swoim portfolio projekty m.in. w Teksasie, Niemczech czy w Wielkiej Brytanii. Justin Woo z LG CNS stwierdził, że wysoki stopień zainteresowania magazynami energii w naszym kraju jest dobrym sygnałem rynkowym. LG CNS do pierwszego kwartału 2016 r. zainstalowało już magazyny energii o łącznej mocy ponad 50 MWh. Firma może dostarczyć pełen zakres usług i rozwiązań dla projektów ESS (ang. Energy Storage System).

Sesja III – Wdrażanie magazynów energii. Regulacje / Aspekty prawne

W sesji III jako pierwszy wystąpił Przemysław Kałek z kancelarii Rdzikowski, Szubielska i Wspólnicy, który przedstawił prezentację o aktualnych polskich regulacjach prawnych dla magazynów energii na tle regulacji prawnych innych krajów (Niemiec i Wielkiej Brytanii). Drugie wystąpienie należało do Arkadiusza Ratajczaka z Kancelarii Swora Legal. Mecenas opisał stosowane mechanizmy wsparcia wdrażania magazynów energii w Wielkiej Brytanii i USA.

Panel dyskusyjny

Konferencję zamknął panel dyskusyjny, w którym udział wzięli:

• Damian Gadzialski z EMU,
• Przemysław Kałek z Kancelarii Rdzikowski, Szubielska i Wspólnicy,
• Wojciech Lubczyński z Polskich Sieci Elektroenergetycznych,
• Andrzej Słodczyk z ATENDE,
• Mariusz Swora z Kancelarii Swora Legal,
• Mieczysław Wrocławski z Energa-Operator.

Panowie odpowiedzieli na następujące pytania:

1. Czym jest magazynowanie energii w kontekście rynku energii elektrycznej?
2. Jakie korzyści dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego może przynieść magazynowanie energii elektrycznej? Czy może rozwiązać obecne problemy?
3. Jak magazynowanie energii elektrycznej może wpłynąć na rynek energii elektrycznej i rynek usług systemowych?
4. Czy magazynowanie energii powinno być koncesjonowane? Jeśli tak, to jakie powinno być kryterium klasyfikacji tego obowiązku?
5. Czy OSP i OSD mogą posiadać i/lub użytkować magazyny energii? Jeśli tak, to na jakich warunkach? Jak to wygląda z punktu widzenia OSP / OSD / obecnych w Polsce regulacji?
6. Czy istnieją modele biznesowe zapewniające efektywność ekonomiczną zastosowań magazynów energii elektrycznej? Jeśli nie, jakie warunki muszą być spełnione, aby to było możliwe?
7. Czy konieczne jest wsparcie regulacyjne dla rozwoju zastosowań magazynów energii elektrycznej?

W III Konferencji „Inteligentne Energetyka” – Magazyny energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym wzięło udział przeszło 130 uczestników.